1 OP DE 3 OUDERS WEET NIET WELKE VACCINATIES HUN TIENERS KREGEN
Onderzoek: vanaf het middelbaar daalt kennis over vaccinatiestatus
5 oktober 2022
Bijna de helft van de ouders in ons land vraagt zich af of hun tieners mentaal en geestelijk goed in hun vel zitten. Naast schoolresultaten en foute vrienden liggen ouders ook opvallend vaak wakker van zorgen over de fysieke gezondheid van hun kroost. Voor 1 op de 10 is dat hun belangrijkste zorg. Dat blijkt uit nieuw onderzoek bij meer dan 1.000 Belgische ouders van jongeren tussen 14 en 18 jaar. Positief is dat 4 op de 10 ouders minstens één keer per week met hun tieners over hun gezondheid praten, ook al zijn ze niet ziek. Iets meer dan de helft zoekt zelfs regelmatig gezondheidsinformatie op via dokter Google of gespecialiseerde gezondheidswebsites. Maar ondanks de aandacht voor gezondheid, zijn ouders niet goed op de hoogte van de vaccinaties die hun tieners al kregen of weten ze niet wat de symptomen van gevaarlijke ziektes zoals hersenvliesontsteking zijn.
Een Belgisch onderzoek in opdracht van geneesmiddelenproducent Pfizer bij meer dan 1.000 ouders van jongeren tussen 14 en 18 jaar onderzocht in welke mate vaders en moeders bezig zijn met de gezondheid van hun kinderen. Kleine kinderen worden opgevolgd door een huisarts, pediater of Kind en Gezin. Bij tieners is dat minder duidelijk. Recent onderzoek toont nu aan dat bijna 1 op de 3 ouders zich zorgen maakt over de fysieke gezondheid van zijn of haar tiener. En hoewel 85% van de ouders inschat dat het goed tot zeer goed gaat met die gezondheid, willen ze wel graag meer en betere informatie over gezondheidsrisico’s en mogelijke behandelingen.
Huisarts als belangrijkste informatiebron
Ouders met vragen rond gezondheid zoeken antwoorden het liefste bij hun huisarts. Maar liefst 7 op de 10 zet de huisarts op één als belangrijkste informatiebron. Dat komt omdat ze een goede band met die huisarts hebben. Maar liefst 65% geeft zijn eigen huisarts een score van 8 op 10 wat betreft algemene tevredenheid. Daarnaast zoeken ouders regelmatig informatie op het internet of specifieke gezondheidswebsites of gaan ze langs bij de apotheker.
De jongeren zelf maken zich minder zorgen over hun eigen lichamelijke gezondheid. Net iets meer dan de helft van de ouders zegt dat hun kind zich zelden of nooit zorgen maakt. En dat is nog meer het geval voor jongens dan voor meisjes.
Maar er wordt thuis wel degelijk over lichamelijke gezondheid gepraat, ook als de kinderen niet ziek zijn. Omdat vooral ouders bezorgd zijn, nemen zij in 73% van de gevallen het initiatief voor zo’n gesprek. 4 op de 10 praat er minstens één keer per week over, nog eens 32% doet dit minstens maandelijks.
Hoe ouder het kind, hoe minder kennis over vaccins
Wanneer kinderen klein zijn, weten ouders het vaakst welke vaccins het kind precies kreeg. 85% zegt tot de leeftijd van 2,5 vrij tot heel zeker te zijn waartegen hun kind gevaccineerd werd. Daarna gaat het opvallend bergaf met de kennis. Tussen de leeftijd van 2,5 en 6 jaar is nog 82% zeker, tussen 7 en 12 jaar is dat nog maar 73%. Na de leeftijd van 12 jaar neemt de kennis over de vaccinatiestatus een grote duik. Tussen 12 en 14 jaar weet nog maar 63% van de ouders welke vaccins hun kind kreeg. Dat cijfer daalt tot onder de 60% bij oudere tieners.
“We lieten een grootschalig onderzoek uitvoeren en staan versteld van het resultaat als het over vaccinaties gaat. Ouders werden door Covid geconfronteerd met de keuze om hun tiener al dan niet te vaccineren. Ze stellen nu vast dat ze eigenlijk niet meer goed op de hoogte zijn van de vaccins die hun kind kreeg of nodig heeft. 3 op de 10 ouders zijn niet zeker van de vaccinatiestatus van hun kind. Het valt ook op dat ze niet weten waar ze dat kunnen controleren. 35% van de ouders zegt het moeilijk te vinden om de juiste informatie hierover te vinden”. Annick Mignon, Vaccines Senior Manager Medical Lead BeLux
Aan interesse ontbreekt het de ouders nochtans niet. Een grote meerderheid van 7 op de 10 zegt nood te hebben aan meer informatie over welke vaccins tieners nodig hebben.
Symptomen hersenvliesontsteking onbekend
Op woensdag 5 oktober is het Wereld Meningitis dag. Daarom werden ouders uit het onderzoek ook gevraagd naar hun kennis over meningitis of hersenvliesontsteking.
Blijkt dat de overgrote meerderheid hersenvliesontsteking goed kent. Amper 3% heeft er nog nooit van gehoord. En ongeveer 3 op de 10 ouders kent ook iemand in zijn omgeving die het ooit kreeg. Maar op meer specifieke vragen blijven ouders het antwoord schuldig.
Ongeveer 1 op de 3 heeft geen idee dat er virale en bacteriële vormen bestaan. En meer dan de helft weet niet dat de symptomen van beide vormen dezelfde zijn. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat twee derde nog nooit gehoord heeft van vaccinatie tegen hersenvliesontsteking bij tieners.
“Jongeren zitten helaas in een doelgroep die risico loopt om hersenvliesontsteking op te lopen. Zij komen vaak samen in grote groepen en hebben nauw contact met elkaar. Daarom beveelt de Hoge Gezondheidsraad bij tieners vaccinatie aan tegen bepaalde bacteriële vormen van meningitis. Ik raad bezorgde ouders aan zich goed te informeren. Een gesprek met de huisarts lijkt me een prima eerste stap.” Prof Dr Jan Verbakel, Centrum Huisartsgeneeskunde KU Leuven
In ons land belandden naar schatting jaarlijks gemiddeld 141 patiënten met een bacteriële meningitis in het ziekenhuis, waaronder ook tieners.
Tussen de 5 en de 10 % van de patiënten overlijdt en tussen de 10 en 20 % heeft gevolgen op lange termijn.