Antimicrobiële resistentie: een sensibiliseringscampagne in het belang van de volksgezondheid
In deze wereldweek van de antimicrobiële resistentie komen we terug op dit onderwerp dat een uitdaging is geworden voor de volksgezondheid. Wetenschappers luiden immers de alarmbel : antibiotica resistentie is een belangrijk zorgpunt geworden (1). Maar wat is het precies en hoe kunnen we het verhelpen?
18 november 2020
Antibiotica zijn geneesmiddelen die bacteriële infecties behandelen en voorkomen. Een belangrijke doorbraak in de 20ste eeuw die een revolutie in de geneeskunde teweegbracht. Bijna 100 jaar later is dit krachtige therapeutische wapen helaas het slachtoffer van zijn eigen succes en ziet het zijn doeltreffendheid schrikbarend afnemen.
Dit heeft te maken met een jarenlang massaal en soms ongeschikt gebruik bij mensen, maar ook bij fokdieren, met als gevolg het ontstaan van resistente stammen. Dit staat bekend als antimicrobiële resistentie (AMR) of antibioticaresistentie.
Het resultaat: ernstige infecties (zoals onder andere longontsteking, tuberculose, septikemie) worden steeds moeilijker te behandelen, terwijl kleine infecties (zoals het gevolg van verwondingen) weer dodelijk zouden kunnen worden.
Jaarlijks sterven er wereldwijd 700.000 mensen als gevolg van antimicrobiële resistentie. Naar schatting kan dit aantal tegen 2050 oplopen tot 10 miljoen.
Antimicrobiële resistentie: een cascade-effect
Antimicrobiële resistentie heeft gevolgen voor veel aspecten van de moderne geneeskunde. Zonder doeltreffende antibiotica om infecties te voorkomen en te genezen, wordt alles gevaarlijker: orgaantransplantaties, chemotherapie, maar ook meer alledaagse chirurgische ingrepen[2].
Resistentie tegen antibiotica en antimicrobiële middelen betekent ook duurdere geneesmiddelen, langere ziekenhuisverblijven en frequentere ziekenhuisopnamen[3].
Een somber beeld, maar we kunnen het tij nog keren. Hoe? Door individuele en collectieve monitoring van de resistentie te activeren.
Monitoring van de resistentie: een collectieve strijd
Om de verspreiding van antibioticaresistentie te bestrijden, moeten we onze krachten bundelen. Dat impliceert een gezamenlijke inzet van de medische wereld, de overheid en de farmaceutische industrie.
Als belangrijke speler in de ontwikkeling en productie van anti-infectieuze geneesmiddelen en vaccins, ondersteunt Pfizer een jaarlijkse bewustmakingscampagne ter gelegenheid van de World Antimicrobial Resistance Week. Afgelopen juli hebben we ook onze bijdrage van $100 miljoen geschonken aan een een industrieel fonds bestaande uit een twintigtal biofarmaceutische bedrijven gewijd aan antimicrobiële resistentie (het AMR Action Fund) [4].
Onze doelstellingen?
- ervoor zorgen dat antibiotica correct gebruikt worden
- het resistentiefenomeen monitoren om het beter te kunnen bestrijden
- een verantwoorde geneesmiddelenproductie bevorderen
- nieuwe vervangende anti-infectieuze behandelingen creëren
- de vaccins diversifiëren om het stroomopwaarts gebruik van antibiotica te beperken
Wat kan ik als individu doen?
Zelfs op ‘kleine’ individuele schaal[5] kunnen we helpen om antimicrobiële en antibioticaresistentie te bestrijden.
- Neem alleen antibiotica in als dat nodig is en volgens het medisch voorschrift dat u strikt volgt.
- Voorkom infecties zodat u ze niet te hoeft te behandelen: neem een goede hygiëne aan en laat u regelmatig vaccineren.
- Wees bewust van het belang van antibioticaresistentie als uitdaging voor de gezondheid en praat erover.
Antibioticaresistentie: waar of niet waar ?
De collectieve strijd tegen antibioticaresistentie begint met de juiste informatie. Hier zijn enkele ideeën die ten onrechte worden verspreid.
1. Antibiotica genezen alles!
Niet waar: ze zijn nutteloos tegen virussen zoals verkoudheid of griep.
2. Ons lichaam wordt resistent tegen antibiotica
Niet waar: het is de kiem die resistent wordt, niet ons lichaam. Daardoor worden sommige antibiotica ondoeltreffend, zelfs voor degenen die ze nooit gebruiken.
3. Ik kan stoppen met mijn antibioticum in te nemen zodra ik me beter voel
Niet waar: het naleven van de dosering en de duur van de behandeling draagt bij tot het verminderen van het risico op antibioticaresistentie (en tot een betere behandeling).
4. Antibioticaresistentie komt alleen voor in enkele landen
Niet waar: de samenleving globaliseert, antimicrobiële resistentie ook.
5. Ik kan antibiotica innemen die voor iemand anders voorgeschreven zijnNiet waar: een antibioticum dat goed is voor u, is daarom nog niet goed voor uw buur en omgekeerd
*******************
Good to know ...
Pfizer was het eerste bedrijf dat tijdens de tweede wereldoorlog massaal penicilline produceerde[6]. Deze nieuwe behandeling voor bacteriële infecties werd gebruikt om de geallieerde krachten te behandelen. Na de landing in Normandië stapte de wereld het tijdperk van de moderne farmaceutica binnen.
*******************
Referenties:
[1]https://www.who.int/fr/news-room/fact-sheets/detail/antibiotic-resistance
[2] https://www.oecd.org/health/health-systems/Stemming-the-Superbug-Tide-R%C3%A9sum%C3%A9-Fran%C3%A7ais.pdf
[3]https://cordis.europa.eu/article/id/400927-new-weapons-to-combat-antibiotic-resistance/fr
[4]https://www.pfizer.com/news/press-release/press-release-detail/pfizer-pledges-100-million-new-industry-fund-help-fight
[5]http://www.afsca.be/productionanimale/antibioresistance/
[6]https://www.pfizer.fr/a-propos-de-pfizer/pfizer-dans-le-monde/histoire-de-pfizer