Leuvense professor wil verkeerd en overmatig medicatiegebruik bij ouderen aanpakken
Pfizer-divisie Upjohn zet zijn schouders onder nieuwe klinische studie van Professor Jos Tournoy, gespecialiseerd in Gerontologie en Geriatrie
2 maart 2020
In april dit jaar start de Leuvense Professor Jos Tournoy, hoofd van de afdeling Gerontologie en Geriatrie van de KU Leuven en geriater in het Universitair Ziekenhuis Leuven, met een nieuwe studie die oudere patiënten wil helpen de juiste geneesmiddelen op het juiste moment in te nemen. Een gemiddelde geriatrische patiënt neemt namelijk al snel tien geneesmiddelen per dag in. Met een betere aanpak van de problematiek, begeleiding en opvolging zal hun gezondheid verbeteren en zal het aantal heropnames in het ziekenhuis verminderen. De studie maakt deel uit van een breder programma genaamd “Project chAnGE”, ondersteund door Upjohn, een Pfizer-divisie. Dit programma werd gelanceerd in het kader van de “European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing” (EIP on AHA), een initiatief van de Europese Commissie.
Een waslijst aan geneesmiddelen
De algemene trend van vergrijzing betekent dat ook onze Belgische bevolking steeds ouder wordt, maar vaak niet in optimale gezondheid. De kans is groot dat zij verschillende chronische ziekten of aandoeningen hebben die worden gediagnosticeerd en behandeld door verschillende gezondheidswerkers. Denk aan hartfalen, chronische longziekten, incontinentie, diabetes, depressie, dementie, etc. Een doorsnee patiënt die op de geriatrische afdeling van het Universitair Ziekenhuis Leuven in België is opgenomen, neemt zo al snel een tiental geneesmiddelen. Gemiddeld zijn twee van deze tien geneesmiddelen echter niet meer geschikt voor de patiënt in kwestie.
Bovendien leidt de opeenstapeling van verschillende medicaties ertoe dat de aanbevolen medicijnen incorrect ingenomen worden of dat de patiënt moeite heeft om zich de waslijst aan geneesmiddelen te herinneren. Polyfarmacie - het innemen van meerdere geneesmiddelen - en vooral ongepast medicatiegebruik zijn medeverantwoordelijk voor heel wat ziekenhuisopnames bij ouderen. “Maar liefst tot een derde van de opnames op de spoedafdeling is bij ouderen gerelateerd aan de inname van geneesmiddelen en de bijwerkingen ervan”, zegt Prof. Tournoy.
Tot slot kost een nacht in het ziekenhuis de maatschappij minstens €700, en bij oudere patiënten duurt een gemiddeld verblijf vaak langer dan 10 nachten. “Het uitgavenniveau is zo hoog dat als we de ziekenhuisopname zelfs maar een fractie kunnen verminderen, er aanzienlijke kostenbesparingen kunnen worden gerealiseerd - bovenop de verbeterde levenskwaliteit die de patiënt krijgt”, aldus Prof. Tournoy.
Gloednieuwe klinische studie om gezond ouder te worden
Om deze patiënten op leeftijd een betere ondersteuning te geven bij het innemen van hun medicijnen én om de therapietrouw na ontslag uit het ziekenhuis te verbeteren, start Prof. Tournoy samen met het team van klinisch apothekers Lorenz Van der Linden en Julie Hias een nieuwe klinische proef in april dit jaar. Meer dan 800 patiënten met een leeftijd van 75 jaar en ouder, die verblijven in een geriatrische afdeling, zullen in twee groepen worden ingedeeld. De eerste groep zal standaardzorg krijgen, terwijl de tweede groep een nieuwe aanpak krijgt met meer inbreng van een klinisch apotheker. “Apothekers kunnen een belangrijke rol spelen en het is gebleken dat ze de voorschrijfpraktijk kunnen verbeteren”, zegt Prof. Tournoy.
Nadat de patiënt het ziekenhuis verlaten heeft zal het onderzoeksteam in contact treden met de huisarts én de apotheker van de patiënt om het patiëntentraject en de getrouwheid van de patiënt aan de voorgeschreven therapie te verbeteren. Het uiteindelijke doel is om zoveel mogelijk heropnames in het ziekenhuis te vermijden of te verminderen, en daarnaast ook om de levenskwaliteit van de patiënt te verbeteren. Uit eerder onderzoek is namelijk gebleken dat meer dan een derde van de geriatrische patiënten in de eerste drie maanden na het verlaten van het ziekenhuis opnieuw moeten worden opgenomen. Prof. Tournoy en zijn team engageren zich op lange termijn, het wordt een complexe studie en de eerste resultaten kunnen verwacht worden in het voorjaar van 2022.
De studie van Prof. Tournoy valt onder een breder programma met de naam “Project chAnGE”, waar Upjohn, een divisie van Pfizer, mee zijn schouders onder zet. Het project werd gelanceerd naar aanleiding van de “European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing” (EIP on AHA). Dit initiatief van de Europese Commissie heeft tot doel om ‘healthy ageing’, ofwel gezond ouder worden, in Europa te stimuleren door meer research, innovatie en digitale transformatie. Deze studie maakte deel uit van een competitieve beurs, en werd uit verschillende internationale projecten geselecteerd. Naarmate de Europese bevolking ouder wordt, vindt Pfizer-divisie Upjohn het van cruciaal belang om noodzakelijke veranderingen in de klinische praktijk te ondersteunen en om de gezondheidsstelsels efficiënter te maken. Het onderzoek zal echter wel volledig onafhankelijk gevoerd worden.
Over Pfizer-Upjohn
Upjohn is een divisie van Pfizer die zijn portfolio, wereldwijde ervaring en expertise aanwendt om een betrouwbare voorkeurspartner te worden ten aanzien van alle stakeholders die zich inzetten voor de gezondheidszorg en patiënten. Pfizer Upjohn focust voornamelijk op het bestrijden van de fysieke lasten die de patiënt ondervindt, ten gevolge van chronische ziekten. Dit doen we aan de hand van innovatieve en betrouwbare gezondheidszorgoplossingen voor elke patiënt.
